انترناسیونال است نجات ِ انسان‌ها


صفحه یِ اصلی  |   نشریات  |   کتاب‌خانه  |   آرشیو  |   پیوندها  |   تماس

2006-08-27

ماکسیم گورکی
خورده‌بورژواها
خورده‌بورژوا موجودی است که در دایره‌ی تنگ عادات و افکار محصور و در درون این دایره‌ی تنگ، تفکری «اتوماتیک» دارد. نفوذ خانواده، مدرسه، کلیسا و ادبیات «نوع‌پرورانه» بالاخره نفوذ هر آن چیزی که «روح قوانین» و «ترادیسیون‌»های بورژوازی نامیده می‌شود در مغز خورده‌بورژوا دستگاه ساده‌ای شبیه مکانیسم ساعت بغلی تعبیه می‌کند. این دستگاه، پیچ و دنده‌ی افکار بورژوایی را به حرکت در می‌آورد ومیل خودخواهانه‌ی خورده‌بورژوا را نسبت به سکون و آرامش قوت می‌بخشد. سراپای تمنیات خرده‌بورژوا بدن این که فصاحت در کلام را از دست بدهیم، در جمله‌ی زیر خلاصه می‌شود:
آقا جان به ما رحم کنید!
این تمنیات در برابر دولت و اجتماع کمی تکامل یافته و به عنوان مطالبات اساسی زیر در می‌آید: راحتم بگذار، بگذار به دلخواه خود زندگی کنم.
مطبوعات هر روز مرتبا به خرده‌بورژوا تذکر داده و تلقین می‌کند که اگر خرده‌بورژوا انگلیسی است او به‌ترین آدم دنیا است. اگر هم فرانسوی است باز به‌ترین آدم دنیا است. ولی اگر آلمانی یا روسی است، حقیقتا بی برو برگرد به‌ترین آدم‌ها است.
به هر صورت این آدم دنیای «متمدن» کاملا شبیه آن مرد وحشی است که در پاسخ کشیشی که پرسیده بود: «-دلت چه می‌خواهد؟» گفته بود: «-هر چه ممکن است کار بکنم، فکر نکنم، زیادتر بخورم.» خرده‌بورژوا انسان بیماری است که در اثر اعتیاد به یک طرز مخصوص تفکر، راه ترقی فکرش بسته شده است. گاهی در زیر ضربت حوادث، خرده‌بورژوا خود را با افکار بیگانه‌ای مواجه می‌بیند از این افکار مثل امراض جلدی یا سنگ کلیه و کبد رنج می‌برد. در این صورت به داروهای «مسکن» از قبیل خرافات، بدبینی، الکل، هرزگی و رسوایی مترسل می‌شود.